Project ACP: co-creatie op z’n best. Stand van zaken na 3 jaar

Interview met projectleider Inge van den Borne:
Project ACP: co-creatie op z’n best

Het project Advance Care Planning (ACP) is zo’n drie jaar geleden gestart. Na een ontwikkeljaar zijn we nu twee jaar aan het implementeren. Een mooi moment om terug te blikken met projectleider Inge van den Borne, de kracht achter de succesvolle implementatie. De aandacht voor ACP groeide enorm in corona-tijd. Veel oudere patiënten lagen in het ziekenhuis en zorgprofessionals wisten niet wat hun wensen en grenzen waren. Toen werd RIZA geïntroduceerd in de huisartsenzorg, waarin behandelbeperkingen als reanimatie of ziekenhuisopname met plus- of mintekens werden vastgelegd in het huisartsendossier.

Van behoefte naar project

De volgende stap was deze gesprekken structureel aanpakken en vastleggen. Daarmee was het project ACP geboren. Marie-Elise Heijboer (HZG) en Simone Mons (Thebe) vroegen Inge om het project te leiden, wat zij ook al in Zeeland en Midden-Brabant deed. Dankzij deze ervaring was er direct een goede basis. Een brede werkgroep werd samengesteld, met vertegenwoordigers uit alle betrokken organisaties. Inge: ‘De urgentie was er, maar een gedeelde werkwijze was er nog niet. Dat deden we gezamenlijk in de werkgroep. We vroegen steeds: “Wat heb jij nodig voor een goed ACP-gesprek?” Door goed te luisteren bouwden we samen aan een toepasbare werkwijze en de ACP-tools: praktisch gereedschap voor een uniform en effectief ACP-traject.’

Duizenden zorgprofessionals

Al snel bleek hoe omvangrijk het project was: in Zeeland, West- en Midden-Brabant zijn duizenden zorgprofessionals betrokken. We willen dat al die zorgprofessionals de opgestelde gespreksleidraden, documentatie-instructies, informatie voor ouderen en vragenlijsten gebruiken. Inge: ‘Hoe brengen we dat onder de aandacht? Fysieke trainingen voor al die professionals waren geen optie, te tijdrovend en kostbaar. De werkgroep kwam met het idee voor een e-learning, waarin de werkwijze en een stukje gespreksvoering opgenomen werden.’

Gaandeweg kwamen er steeds meer tools bij, aan de hand van ideeën, opgehaald in de dagelijkse praktijk. Zorgverleners gaven zelf aan wat zij nodig hadden, en deze feedback werd meegenomen.

'Er is veel landelijke belangstelling
voor onze aanpak'

Praktische ondersteuning

Zo ontstond de ACP Toolbox: een onafhankelijk platform met concrete hulpmiddelen, praktijkverhalen en nu ook trainingsvideo’s. Inge: ‘We hoorden dat mensen het prettig zouden vinden om voorbeeld gesprekken te kunnen bekijken. Bijvoorbeeld als voorbereiding op een moeilijk gesprek. Met de video’s kunnen zorgverleners hun vaardigheden opfrissen.’

Daarnaast is er een nieuwe informatiefolder op taalniveau B1 ontwikkeld, en per organisatie zijn de werkinstructies afgestemd op het eigen elektronische patiënten/cliënten dossier. Inge: ‘Een uitdaging blijft dat organisaties verschillende dossiers gebruiken, die niet met elkaar communiceren. Het is daarom belangrijk dat er gezocht wordt naar een manier om behandelwensen en grenzen eenvoudig te delen onder de bij de betreffende patiënt/cliënt betrokken zorgprofessionals.

Blijven afstemmen

Het project was leerzaam. Een uniforme procesaanpak bleek haalbaar, maar het gelijktijdig implementeren in alle organisaties vroeg om voortdurende afstemming. Sommige organisaties gingen sneller dan andere, afhankelijk van interne structuren en prioritering. Inge: ‘ACP is ketensamenwerking, je hebt elkaar nodig. We zijn gewoon gestart en onderweg vielen de puzzelstukjes op hun plaats. Waar ik trots op ben, is dat we steeds met elkaar in gesprek bleven, zoekend naar oplossingen. Dat is essentieel voor blijvend succes. Daarom hebben we ook verlenging van het project aangevraagd, want we zijn er nog niet. De borging in de organisaties vraagt nog aandacht.’

Bijna vijftig betrokken organisaties

Inmiddels werken in Zeeland, West- en Midden-Brabant bijna vijftig organisaties samen. Inge: ‘Het is een flinke uitdaging, maar iedereen erkent de urgentie en voordelen. Er is ook veel landelijke belangstelling voor onze aanpak. Ze zijn van harte welkom om die over te nemen!’

‘ACP is ketensamenwerking, je hebt elkaar nodig. We zijn gewoon gestart en onderweg vielen de puzzelstukjes op hun plaats.'