Bart van de Ven, huisarts in Prinsenbeek, spreekt van het ACP-formulier. Dat is grappig, want dan bedoelt hij vooral het registratieproces. ACP is toch meer dan dat? Bart: ‘Ja natuurlijk, dat klopt. ACP is ook signaleren, initiatief nemen, registreren en de informatie delen.’
‘Eigenlijk voer ik al lang deze gesprekken. Soms noem ik het een palliatief gesprek maar dat is niet juist, het is meer dan dat. Want meestal zijn mensen nog redelijk gezond. Vaak komen fitte zestigers en zeventigers bij mij, meestal nadat ze bij de notaris zijn geweest om zaken als een wilsverklaring vast te laten leggen. Die raadt vervolgens een gesprek met de huisarts aan. Zo komen ze bij mij terecht en hebben we in alle rust een gesprek over levenswensen en het al dan niet begrenzen van behandelingen.
Neem de tijd
Wat anders is het als patiënten in een acute situatie of calamiteit belanden. Dan initieer ik vaak het gesprek om helder te krijgen wat de wens van mijn patiënt is. Ik neem daar de tijd voor want het meeste speelt zich straks af in een grijs gebied, je wéét niet in wat voor situatie de patiënt terechtkomt. Een langdurige complexe ziekte? Dementie? Of dient zich direct een palliatieve situatie aan?
Ik moet dan goed begrijpen hoe ik in de geest van haar of zijn wensen kan handelen. Niet alles kan uitputtend beschreven worden, ik zoek naar de kaders en contouren van wensen en medische behandelopties.
We moeten dat samen bekijken, wat zijn de verwachtingen als het zover is. Patiënten zeggen dan wel eens: “Dokter, u geeft me dan wel een spuitje hè?” Maar zo werkt het natuurlijk niet.
Principes en dilemma’s
Ethische dilemma’s? Ja, die zijn er wel maar niet veel. Meestal vanwege ingewikkelde familie-omstandigheden. Dan zegt een patiënt: Niet tegen mijn zoon zeggen hoor, die is het er niet mee eens.” Ik probeer altijd open en eerlijk te zijn en ga lastige gesprekken niet uit de weg. Maar soms moet je afwegingen maken en dan doe je dat toch op basis van je eigen principes.
Ik ben blij dat het ACP-proces geformaliseerd en geautomatiseerd is. Er is nu een eenduidige manier om het dossier te maken en te delen. Daardoor worden betrokken zorgverleners helder geïnformeerd. Naar patiënten mail en print ik het ACP document. Ook de HAP ontvangt het document dan digitaal in het juiste dossier. Hartstikke fijn want ik tref vaak patiënten die niet de mijne zijn. Een helder dossier helpt mij en andere collega’s enorm. Het helpt bij het weloverwogen bespreken en maken van keuzes in de dienst uren. Ik zie de kaders waarbinnen ik kan handelen.
ACP-tip van Bart: er zijn overal ACP-ambassadeurs, doe een beroep op ze bij vragen of advies.
